Soft skills’i Türkçeye çevirmek zor. Birkaç yazıda “ince yetenekler” şeklinde çevrildiğini gördüm ama tam karşılayan bir tabir değil. Ben Türkçe bir isim kullanacak olsaydım “destekleyici yetenekler” derdim. Evet, soft skills nedir ne değildir böyle daha anlaşılır oldu sanırım.

Destekleyici yetenekler tabirinden de anlayacağımız gibi “soft skills” mesleğimiz ile alakalı ana yeteneklerimiz (hard skills) olan; üniversite’de ya da bizden tecrübeli kişilerin yanında öğrendiğimiz, mühendislik, programlama, tasarım, doktorluk gibi bilgilerin / yeteneklerin yanında iş hayatında var olmak ve daha iyi şeyler üretmek için kazanmamız ve geliştirmemiz gereken yeteneklerdir.

Yani aslında iş ilanlarında “üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun” şeklinde geçiştirilen hard skill’lere ek olarak sıralanan yetenekler. Yazanların bile tam olarak ne beklediklerini bilmediği takım çalışmasına yatkın, analitik düşünebilen, prezentabl, esnek çalışma saatlerine uyum sağlayabilecek gibi maddeleri soft skills nedir örnekleri olarak sıralayabiliriz.

Ancak esnek çalışma saatlerine uyum sağlamaktansa zaman yönetimi soft skill’inizi geliştirmeyi tavsiye ederim.

Amerika’da soft skills nedir üzerine yapılan çalışmalarda bir yeteneğe destekleyici yetenek yani soft skill demek için bu yeteneğin 3 karakteristik özelliğinin olması gerektiğine karar vermişler.

Soft Skills Nedir Kriterleri

  1. Bu yeteneklerde uzmanlaşmanın kesin kural ve yöntemleri yok: Yani matematik gibi muhasebe bilmek gibi ana yeteneklerin aksine ikiyle ikiyi topladığınız her defasında dört etmesi soft skill’lerde görülmüyor. Soft skill’in ne kadar etkili olacağı sizin anlık ruh halinize, iletişimde olduğunuz insanlara ve diğer dış etkenlere göre değişiklik gösterebiliyor.
  2. Destekleyici yetenekler değerli ve kariyer değişikliklerinde taşınabilir: Yani sağlık sektöründen gübre sektörüne de geçiş yapsanız insanlarla iletişimde olduğunuz sürece bu yetenekler size fayda sağlamaya devam edecek.
  3. Bu yeteneklerde uzmanlaşmak sürekli devam eden bir yolculuk: Belli bir miktarda uzmanlaştığınızı hissedebilirsiniz ancak hayat her zaman karşısınıza sizi sınayacak ve daha fazla öğrenmenizi gerektirecek daha büyük olaylar karşısınıza çıkaracaktır. Örneğin sunum yeteneğinizi geliştirdiniz ve artık patronunuza akıcı bir sunum yapabiliyorsunuz. Burada tabii ki kendinizi bu işi bilen biri olarak göreceksiniz ancak gelecek ay yurtdışından gelecek yatırımcılara İngilizce sunum yapmanız gerektiğinde daha da iyi olmanız gerektiğini anlayacaksınız.

Evet, soft skill‘ler ölçümlemesi zor ama diğer insanlarla ilişkilerinizi belirlediği de bir gerçek. Tamamen hayata ve işe nasıl baktığınızı gösteren yetenekler. Ve asla atlanmaması gereken bir konu da soft skill’lerin sadece başkalarıyla olan ilişkilerinizi değil kendiniz ile olanları da kapsadığı. Kendinizini nasıl yönettiğiniz, kendiniz ile nasıl diyalog kurduğunuz da geliştirmeniz gereken soft skill’ler arasında.

En Önemli 26 Soft Skills

Soft Skills Nedir’i incelerken soft skills kriterlerini öğrendik ve “destekleyici yetenekler” olarak Türkçeleştirdik. Bu kısımda ise en önemli bulduğum 25 soft skill’den bahsedeceğim. Hangi sektörde, ne iş yaparsanız yapın bu listedeki soft skill’lerin sizi kariyerinizde daha iyi yerlere gelmenizi sağlayacak değerli, geliştirilmesi gereken değerler olduğunu hissedeceksiniz. Bu 25 soft skill’i kişinin kendisiyle alakalı olanlar ve diğer insanlar ile alakalı olanlar şeklinde ikiye grupladım.

Kişinin Kendisiyle Alakalı Olanlar

  1. Daha İyi Olma Zihniyeti:
    İçinde bulunduğumuz durum ne kadar zor olursa olsun bunu öğrenmek, gelişmek daha iyi olmak için bir fırsat olarak görebilme yeteneğidir. Başkalarını değiştirmeye ya da suçlamaya değil kendini daha iyi hale getirmeye odaklanmaktır.
  2. Kişisel Farkındalık: Kendimizi tanımalıyız. Bizi sinirlendiren, utandıran, usandıran, motive eden, ilham veren şeyleri iyi bilmeli ve iyi anlamalıyız. Özellikle zor anlarda kendimizi objektif bir şekilde gözlemleyebilmeli, içinde bulunduğumuz durumun davranışlarımızı nasıl etkilediğini algılamalıyız.
  3. Duygu Kontrolü:
    Sinirliyken hayır, mutluyken evet deme sözünü birçok kez duymuşsunuzdur. Ama iş hayatında evet ya da hayırları ertelemek için şansımız olmayabiliyor. Bu yüzden duygularımızı -özellikle sinir, usanma, utanç gibi negatif duygularımızı- kontrol edebilmek sağlıklı düşünmek ve buna uygun kararlar vermek için çok önemli.
  4. Özgüven: 
    Kendinize ve önünüzdeki işi / sorunu halledebileceğinize olan inançtır. İhtiyacınız olan inanç da içinizde.
  5. Stres Yönetimi:
    Zor anlarda sakin, dengeli kalmak, mantıklı düşünmeye devam edebilmektir. Stresinizi daha iyi azalttıkça üretkenliğiniz de aynı ölçüde artacaktır. Sizi daha zorlu durumlardan daha iyi sonuçlarla ayrılmanıza da olanak sağlar.
  6. Unutmak ve bağışlamak:
    Yaptığınız hatalardan dolayı kendinizi ya da size yapılan hatalardan dolayı başkalarını bağışlamak hem özel hem de iş hayatı için çok önemlidir. Zihninizi geçmişin tatsız olayları ile yormaktansa %100 kapasite ile yakın ve uzak gelecekteki planlarınıza odaklanabilirsiniz.
  7. Sabır: Karışıklık ya da kriz anında bir adım geri çekilip bekleyebilmek. Böylece berrak bir şekilde durumu değerlendirip uzun dönem hedeflerin için fayda sağlayacak kararları verebilmeyi kolaylaştırır.
  8. Anlayış:
    Dile getirilememiş durumları ya da diğer insanların pozisyonlarını ve bakış açılarını anlayacak duygusal ve düşünsel empati geliştirebilmek. Genelde kendimizi ve söyleyeceklerimizi düşünmekle çok fazla meşgul oluyoruz. Ve karşımızdaki insanların aslında ne demek istediklerini ve ne hissettiklerini çok da anlayamıyoruz. Diğer insanların ne hissettiğini, ne söylediğini tam olarak anlayamadığımız zaman da nedenini bile bilmediğimiz birçok tartışmanın, anlaşmazlığın içinde bulabiliyoruz kendimizi.

Diğer İnsanlar ile Alakalı Olanlar

  1. İletişim becerileri: Karşımızdakiler konuşurken aktif dinleme yapabilmek, sözlü ya da yazılı olarak kendimizi ifade edebilmek. İş hayatım boyunca nice dahiler gördüm. İki kelimeyi bir araya getiremediği için, içinden geçenleri doğru bir şekilde aktaramadığı için kendisine ve ekibine katkı sağlayamayan.
  2. Takım çalışmasına yatkınlık:
    Farklı yetenekleri olan, farklı kişilikleri olan, çalışma stilleri farklı olan, şirket içi pozisyonu ya da üzerinde çalışılan projeye olan motivasyonu sizden farklı olan kişilerle bir arada daha iyi işler üretmek için çalışabilmek.
  3. İnsanlar ilişkileri kuvvetli: Güven veren, ortak paydada buluşabilen, empati kurabilen, insanlarla iyi ilişkiler kurabilen insanlar için söyleyebileceğimiz bir yetenek. Sosyal becerileri yüksek şeklinde de karşımıza çıkabilir, iletişim becerileriyle oldukça paraleldir. Ne kadar zeki olursanız olun iş hayatında sizi ileri taşıyacak en önemli kıstaslar bu sosyal becerilerinizdir. İnsanlar dediklerinizi, yaptıklarınızı unutur ama onlara hissettirdiklerinizi unutmaz.
  4. Sunum Yeteneği:
    Çalışmalarını, fikirlerini, çalışma sonuçlarını insanların ilgisini çekecek şekilde sunmak ve diğer kişilerin düşünce ve üretimlerinin kendi fikrini desteklemesini sağlamaktır. Yine iletişim yetenekleriye çok paralel bir madde ancak iş hayatında yükselmek için oldukça önemli bir unsur olduğu için ayrıca yer vermek istedim.
  5. Toplantı Yönetim Becerileri:
    İş hayatında toplantıda geçirilen sürelerin %50’si boşa geçen zaman. Bu toplantıları, verimli sonuçlar alacak şekilde yönetmek ise hayati bir yetenek. Mutluluğu, Üretkenliği ve Yaratıcılığı Arttıran Tek Bir Alışkanlık yazımda Steve Jobs ve Mark Zuckerberg gibi isimlerin toplantılarını yürüyerek yaptıklarından da bahsetmiştim.
  6. Kolaylaştırma Yeteneği:
    En iyi sonucu en kolay yoldan alabilmek için takım arkadaşlarını koordine ve teşvik edebilmek. İş hayatınızda birçok kez denk gelmişsinizdir saatlerdir belki de günlerdir çözülemeyen sorunlar belki de sizden tek farkı google’ı kullanmayı bilmek olan biri tarafından tek bir öneri ile çözülmüştür. Bu rolü geliştirmek çok zor olmasa da hayata bakış açınız ile oldukça paralel.
  7. Satış Yeteneği: Bu satede satış depertmanında çalışanlarda olması gereken bir özellik değil. Sattığınız şey illa bir ürün olmak zorunda değil. Bir fikir, bir karar, bir hareket için de talep yaratabilmeniz gerekebilir. Ve hangi sektör hangi şirket olursa olsun belli bir pozisyondan sonra işinizin büyük bir kısmı satış olacaktır.
  8. Yönetim Becerileri:
    Farklı yetenekleri, kişilikleri, motivasyonları, çalışma stilleri olan insanlardan yüksek performans gösteren bir takım yaratmak ve onları motive etmektir. Bunun üzerine yazılmış yüzlerce kitap mevcut. The Coaching Habit kitabını öneririm. E-book okumayı seviyorsanız bendekini de sizinle paylaşabilirim.
  9. Liderlik Yeteneği:
    Yine binlerce kitaba konu olmuş bir yetenek. İnsnaların sizi kararlılıkla takip etmelerini sağlayacak vizyon ve fikirler ortaya koymaktır. Yönetim becerileri ile birleşirse gerçekten liderliğe doğru yönlendirir.
  10. Mentorluk Yeteneği:
    Yapıcı, rehberlik edici ve diğer kişileri geliştirebilecek feedback’ler / eleştiriler yapabilme yeteceği. Yine yukarıda bahsettiğim The Coaching Habit kitabı bu konuda da oldukça dolu.
  11. Üstlerle ilişkiler:
    Yalakalık değil ama proaktif olarak patronunuzla, yöneticinizle olan ilişkilerinizi, onların çalışmalarınızdan beklentilerini, performansıza bakış açılarınızı yönetmelisiniz. Patronunuz ile her zaman iyi ilişkiler kurmanızı söylememe gerek yok sanırım.
  12. Kendini Öne Çıkarabilme Yeteneği:
    Yeteneklerini ve başardığın işleri iş yerindeki güce ya da insanları etkileme yeteneği olan kişilere proaktif olarak göstermek. (Hatta bazen de sinsice) Yaptığınız muhteşem işleri sadece patronunuzun bilmesi yeterli değildir. Kendi itibarınızı işlerinizi doğru kişilerin öğrenmesini sağlayarak yükseltebilirsiniz.
  13. Zor İnsanlar ile Başa Çıkabilmek:
    Zor insanlar her zaman karşımıza çıkacak. Bu kişiler ile başa çıkmak için savaşmak yerine onları olduğu gibi kabul edin. Bu insanları kendinizi, yeteneklerinizi geliştirmek için bir fırsat olarak görün.
  14. Zor ya da Beklenmeyen Durumlar ile Başa Çıkabilmek:
    Sakinliğinizi, stress seviyenizi korumak bu durumlarda en çok işinize yarayacak özellikleriniz. Dengeli ve objektif bir şekilde düşünmeyi, düşüncelerinizi / planınızı organize etmeden haraket etmemeyi, karar almamayı gerektirir.
  15. Ofis Politikalarına Hakim Olmak:
    Her şirketin yazılı olmayan kuralları vardır. İyi gözlemler yaparak bu kuralların farkına varmak sizi haksızlıklardan korur, kariyerinizde daha ileri taşır.
  16. Etkileme Yeteneği:
    İnsanların fikirlerini, bakış açılarınızı etkilemek ama insanların sizin fikirlerinizi, bakış açınızı kendilerininki gibi düşünmesini sağlamak.
  17. Pazarlık Yeteneği:
    Diğer insanların motivasyonunu, onları kararlı kılan çıkarlarını sezip, iki tarafı da mutlu edecek win-win sonuçlar ortaya çıkarmak.
  18. Network Kurma Yeteneği:
    İş yaşamında karşılaştığınız insanlar ile girdiğiniz dialoglarda onların sizin çevrenizde olmayı isteyecek kadar ilgi çekici olmak. Bu ilgi bazen eğlenceli olmanız ya da bilgili olmanız olabilir. Kartvizit biriktirmekten çok daha ötesi bir yetenektir.

Bunlar tabii ki en önemli / en temel soft skill’ler, destekleyici yetenekler. Eminim bazılarında çok iyisiniz. Bazıları içinse ah şunu yapabilsem zaten bugün burda olmazdım diyorsunuz. Bence şu an yapmanız gereken sizin için en önemli olanları ve sizin kendinizde en zayıf olduğunu düşündüklerinizi not edin. Bu soft skill’lerinizi geliştirmeyi hedefleriniz arasına koyun. Soft Skills nasıl geliştirilir de daha sonraki bir yazının konusu olsun.

Not: Listede mutlaka olmalı dediğiniz soft skill’ler varsa lütfen yorum yaparak ya da mail atarak bana bildirin.

Daha iyi bir hayat yaşamak için daha iyi olmak istiyorsanız şimdi abone olun.
Takipçilerin ve değer verdiğin kişilerle bu yazıyı paylaş: